Een graatgenealogie met namen, datums en plaatsen en eventueel beroepen kan je meestal vrij snel bij elkaar zoeken via de archieven van de burgerlijke stand en de parochieregisters, maar hoe kan je nu meer proberen te weten komen over je voorouders en hun levensomstandigheden zonder dadelijk weken in het archief door te brengen?
Dat kan via internet uiteraard. Maar gewoon een naam Googlen levert je dikwijls zoveel (irrelevante) resultaten op dat je er moedeloos van wordt. Daarom een selectie van, soms misschien onverwachte, websites waar je kans hebt om dadelijk of op termijn iets interessants te vinden, voornamelijk 19de en begin 20ste eeuws, maar vroeger is zeker ook mogelijk. Je bent natuurlijk wel een beetje afhankelijk van het toeval.
Om wat je vind nog verder aan te vullen of te controleren zal je wellicht alsnog naar het archief moeten gaan, maar je kan toch al mooie aanwijzingen vinden waar je anders nooit zou zijn opgekomen.
De eerste 3 soorten sites zijn eerder interessant voor de 19de en 20ste eeuw, de 2 laatste kunnen je mogelijk ook tot de 17de en 18de eeuw brengen en soms zelfs vroeger.
1. Sites voor tweedehandsverkoop
De meest bekende wereldwijde tweedehandsverkoopsite is zeker eBay.
Op eBay (BE/NL) vind je oude postkaarten en doodsprentjes, maar ook boeken en kunstwerken en andere onverwachte dingen van de 19de eeuw tot nu. Zo vond ik er een schilderij uit 1870 geschilderd door één van mijn voorouders.
Heel interessant zijn de “Opgeslagen zoekopdrachten” waardoor je via email verwittigd wordt als er nieuwe resultaten zijn. Je kan beperken tot bepaalde categorieën en landen indien nodig.
Ik heb wereldwijde zoekopdrachten lopen in alle categorieën voor de namen waarin ik geïnteresseerd ben en in de categorieën ‘postkaarten’ en ‘verzamelen’ voor de heimat van mijn familie, Hamme.
De namen leverden mij al verschillende kunstwerken en boeken op. “Hamme” levert mij oude postkaarten, bierkaartjes, doodsprentjes, bierflesjes, etc… op.
Elk land heeft ook wel lokale sites zoals 2dehands.be, marktplaats.nl. De rubrieken ‘Antiek en kunst’ of ‘verzamelen’ zijn dikwijls de meest interessante. Het nadeel is dat je op de meeste van die sites geen zoekopdrachten kan opslaan met emailverwittiging. Dat betekend dat je regelmatig weer opnieuw op die sites moet gaan zoeken. Persoonlijk heb ik er voorlopig ook enkel 20ste eeuwse schilderijen gevonden van een familielid.
=> registreer je bij eBay (BE/NL), zoek je naam op en sla de zoekopdracht op, je weet nooit welke verrassing het in de toekomst zal opleveren!
2. Sites voor verzamelaars
Delcampe is een veilingsite voor verzamelaars. Je vind er heel veel oude postkaarten, doodsprentjes en oude documenten zoals facturen en bestelbonnen van de 19de eeuw tot nu. Het meeste is veel duurder geprijsd dan op eBay, maar je vindt er wel meer.
Ook bij Delcampe kan je verwittigd worden voor “favoriete zoekopdrachten”. Ik heb hier ongeveer dezelfde zoekopdrachten lopen als bij eBay. Ik vond er o.a. veel postkaarten (meer dan op eBay, maar wel duurder), een begin 20ste eeuwse leveringsbon van een voorouder uit Frameries en een 19de eeuws visitekaartje van een voorouder ‘coiffeur parfumeur’ uit Geraardsbergen.
=> registreer je bij Delcampe, zoek je naam op en sla de zoekopdracht op, je weet nooit welke verrassing het in de toekomst zal opleveren!
Catawiki is een zeer mooie verzamelaarssite met een grote catalogus van ansichtkaarten, voorlopig voornamelijk uit Nederland. Je kan er je eigen verzameling op publiceren maar ook kaarten kopen en verkopen. Je kan je laten verwittigen als een bepaalde kaart die al in de catalogus staat te koop wordt aangeboden, maar helaas zijn er nog geen alerts op zoekopdrachten. Je kan dus niet verwittigd worden als er nieuwe ansichtkaarten worden toegevoegd van het geboortedorp van je voorouders.
De categorie “Penningen / medailles” kan interessant zijn om onderscheidingstekens te identificeren.
3. Gedigitaliseerde Krantenarchieven
Heden ten dage zijn er heel wat projecten om oude kranten te digitaliseren en volledig doorzoekbaar te maken. Wat je kan vinden is heel verscheiden: van advertenties, over familieberichten tot volledige artikels over een voorouder.
- Belgische kranten vind je via ABRAHAM, gebruik als zoekterm dr:url om gedigitaliseerde kranten te vinden, je kan dan verder filteren op verschillende criteria.
De oudste beschikbare krant dateert momenteel van 1814. Je moet meestal krant per krant zoeken. Bij elke krant staat een link naar het digitaal archief. - Op de website van de Vlaamse Erfgoedbibliotheken vind je een lijst met gedigitaliseerde Vlaamse kranten.
- Nederlandse kranten vind je
– via Delpher, je kan er meteen in alle kranten tegelijk zoeken. De oudste beschikbare krant dateert van 1618.
– andere kranten vind je via de website van Pictura, er staan zowel Nederlands als Belgische sites in de lijst en ze hebben niet allemaal een krantenarchief. Enkele krantenarchieven worden wel rechtstreeks vermeld op demo krantenarchief.
– Stamboomgids.nl heeft een mooie lijst met krantenarchieven.
Regelmatig eens gaan terugkijken loont de moeite, er komen steeds meer kranten bij.
Dit heeft mij al verschillende interessante of curieuze artikels over voorouders opgeleverd, o.a.:
- De promotie van Cornelis de Jekermans tot Luitenant-Kolonel in de Leydsche Courant van 1737.
- Het overlijdensbericht van Cornelis de Jekermans in de Leydsche Courant van 1740.
- August Eyckerman verzekeringsagent in Temse, 1900 in De Schelde van 1900.
- Piet Eyckerman, acteur in 1948 in Gazet van Temsche van 1948.
- Mevr. Eyckerman een personage in Shaws Pygmalion in het Zeeuwsch Dagblad van 1957.
4. Gedigitaliseerde boeken
Om Google kunnen we niet heen als het digitalisering van boeken betreft en dan meer bepaald Google Books. Hier zijn 15 miljoen boeken en tijdschriften beschikbaar, ook in het Nederlands (nu 168.000). Momenteel (mei 2011) staan er 150.000 boeken uit de 16de en 17de eeuw, en nog eens 450.000 uit de 18de eeuw online (zie Inside Google Books). Mits enkele zoektips kan je er echte schatten vinden.
Tik de naam in die je zoekt, en als je zeer veel resultaten hebt:
- kan je in de linker kolom beperken tot “Preview and full view”. Daarmee sluit je boeken uit die je toch niet kan inkijken, meestal zijn dat recente boeken;
- kan je in de linker kolom beperken tot een datumbereik, bv. “19th century” of een zelfgekozen bereik (“Custom range”);
- als je voornaam en naam zoekt, zet die dan tussen dubbele aanhalingstekens en probeer zowel “voornaam naam” als “naam voornaam”;
- als een bepaalde persoon heel veel voorkomt en je die wil uitsluiten, zoek dan sleutelwoorden die steeds met die persoon voorkomen en sluit ze uit in je zoekopdracht met een – teken ervoor. Bv. : gevaert -agfa -“Lieven Gevaert”.
- bekijk de “advanced search” om verder te beperken.
Regelmatig eens terugkeren loont de moeite want er worden voortdurend boeken toegevoegd. Ik heb zo al verschillende interessante verhalen gevonden:
- Adrianus Jekerman, leraar, dichter, vertaler, ca 1630
- Jean Eykerman opgehangen voor paardendiefstal in 1712
- Notaris Josse Eyckermans en “De Imitatio Christi”, 1760
Lees ook het artikel Wat vind je met Google Books?
Er bestaan ook mooie alternatieven, zoals Gallica voor Frankrijk, een mooie, ook steeds aangroeiende collectie waar ik al verschillende interessante gegevens gevonden heb over voorouders die naar Frankrijk gemigreerd waren.
Alternatieven voor het nederlandse taalgebied zijn Delpher, DBNL (Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren), waar bijvoorbeeld verschillende oude biografische woordenboeken te vinden zijn en Early Dutch Books Online.
Ook FamilySearch is begonnen met een digitale boekencollectie Family History Books, enkel uit Amerikaanse genealogische bibliotheken.
5. Archiefwebsites
Bezoek de website van het archief, historisch centrum of erfgoedbank van de regio die je onderzoekt, soms zijn er andere gedigitaliseerde bronnen beschikbaar naast burgerlijke stand en parochieregisters.
Een overzicht van digitale collecties in Vlaanderen vind je op FaroNet, archieven vind je op archiefwijzer.be.
Je vind dikwijls beeldbanken met foto’s, afiches, enz. en met wat geluk notarisakten (Historisch Centrum Markiezenhof (NL)), bouwdossiers (Felixarchief Antwerpen), staten van goed (Stadsarchief Oudenaarde), almanakken (stadsarchief Brussel, zie ook Oude almanakken hoe en waar online vinden), …
Vond je dit een nuttige opsomming? Heb je iets interessants gevonden door deze tips? Heb je nog opmerkingen of aanvullingen op deze lijst? Laat dan hieronder een commentaar achter.
Laat mij online zoeken naar personen uit je stamboom.
Bedankt voor deze waardevolle tips. Ik ga er zeker gebruik van maken.
Bedankt, misschien vind ik wat bruikbaars voor mij….ik ga zeker eens rondkijken…
Zoek doodsprentjes VLYMINCKX en VLIJMINCKX (enkel deze 2 schrijfwijzen) en GEEF U EEN DIKKE PRIJS.
+ NA 1950: geef U 5,00 eur./stk;
+ VANAF 1900 t/m 1950: geef U 10,00 eur./stk;
+ VANAF 1850 t/m 1899: geef U 25,00 eur./stk. (ook regio Kinrooi/Kessenich/Ophoven);
+ VOOR 1850: 75,00 eur/stk. (ook regio Kinrooi/Kessenich/Ophoven)
+ VOOR 1800: 100,00 eur/stk (hier afwijkende schrijfwijze mogelijk mits ° of + in Kallo/Calloo).
OOK AANGETROUWDEN (tegen de helft van voornoemde prijzen).
daniel.vlyminckx@telenet.be