Over mij

Ir. Peter Eyckerman

Natte plaat collodium, 2014, door Philippe Leclerc, Bayeux (FR)

Toen mijn grootvader zaliger in de tweede helft van de jaren 1990 zijn oude familiefoto’s toonde, raakt ik meteen gefascineerd. Hij vertelde over zijn ouders en broers en zussen, over zijn peter en andere familieleden. Dat was het begin van mijn passie voor genealogie en voor oude fotografie.

Je vindt me op Facebook , Twitter, LinkedIn en Instagram.

Genealoog

Na onderzoek van mijn eigen familienaam begon ik ook onderzoek voor anderen te doen. Het één leidde tot het andere, en na veel overwegen en nadenken koos ik in 2011 voor een carrièrreswitch: van goed betaalde software-ontwikkelaar naar beroepsgenealoog.

Meer dan 150 klanten uit o.a. België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Canada en de USA later heb ik mij dat nog niet beklaagd. Ik mocht al veel boeiend onderzoek verrichten en genealogische projecten uitvoeren.

Ik kreeg de kans om de cursus Genealogie van NHA in afstandsonderwijs te schrijven en ben docent voor die cursus in België. Ik gaf ook twee keer het genealogische deel van de cursus “Schrijf uw eigen familiegeschiedenis” van Davidsfonds en Cegesoma.

Ik school mezelf voortdurend bij, lees boeken en artikels, volg voordrachten en cursussen. In het academiejaar 2021-2022 volgde ik de Micro-credential Genealogie en genetisch erfgoed aan de Universiteit Antwerpen.

Expert historische fotografie

Onderzoek naar familiefoto’s is een ondergewaardeerd onderdeel van de (familie)geschiedenis.

Sinds 2012 gaf ik al tientallen lezingen in België en Nederland. Workshops, tijdschriftartikels en, sinds 2015, een vaste fotorubriek in het tijdschrift Vlaamse Stam volgden. Zie mijn publicaties.
Sinds 2021 schrijf ik een fotorubriek in Gen.magazine van het CBG (Nederland).

Ik onderzoek en specialiseer mij in determinatie van procedés, datering, inhoudelijke analyse en identificatie van oude familiefoto’s en alles wat daarmee te maken heeft. Mijn interesse, kennis en expertise liggen voornamelijk bij de alledaagse portretfotografie: commerciële fotostudio’s en amateurfoto’s. Gebruiksfotografie wordt het ook wel genoemd. Vernacular photography is de Engelse term, in tegenstelling tot kunstfotografie.

Historische fotografische procedés

Ik volgde in 2018 de Deskundigheidsbevordering in het determineren van historische fotografische procedés van de Universiteitsbibliotheek Leiden en het Nederlandse Fotomuseum. Een specialistische cursus voor conservatoren en archivarissen van fotoverzamelingen, die leidt tot connaisseurschap. Het gebruikte fotografische procedé is namelijk één van de belangrijke elementen, niet alleen voor conservatie, maar ook voor het dateren van een foto.

Aan het FoMu Antwerpen leerde ik veel over de 19de-eeuwse fotografische praktijk, in verschillende cursussen oude fotografische technieken bij expert/fotograaf Jeroen de Wijs (zie verder).

Ik pas ze ook toe in mijn eigen donkere kamer: natte plaat collodium positieven en negatieven (wet plate fotografie, 1851), droge plaat collodium negatieven (ca. 1861), zoutdruk (1839), cyanotypie (blauwdruk, 1842), daglicht collodium zilverdruk (DCZDaglichtCollodiumZilverdruk Fotopapier met een barietlaag, w..., ca. 1880), …

Moderne fotografische procedés

Ik volgde in 2023 in Amsterdam de Fotopraktijkdagen in het kader van het Project Fotografie van SBMK. Na een workshop van drie dagen waarin je moderne fotoprocedés (van zwart-wit procedés over diverse kleurenprocedés tot digitale inkjet afdrukken) leert herkennen, volgen dagen waarin je aan de slag gaat met het identificeren van de fotocollectie van een museum. In mijn geval Huis Marseille in Amsterdam.

Systematische methode

Mijn eigen systematische methode om zo nauwkeurig mogelijk foto’s te dateren ontstond vanuit de vrij beperkte, voornamelijk Engelstalige, bestaande literatuur over datering, veel eigen literatuuronderzoek en bronnenonderzoek, experiment en veel praktijkervaring.

De methode is eerst ontwikkeld voor de periode vóór de Eerste Wereldoorlog. Dezelfde basismethode pas ik ook toe voor recentere foto’s uit de twintigste eeuw. De basisinformatie en expertise nodig in die recente periode verschilt sterk van die voor de vroege periode.

Eigen fotocollectie

In het begin had ik alleen foto’s uit mijn eigen familie. Maar zodra ik lezingen en workshops begon te geven ontstond de nood om illustratiemateriaal te hebben. Nadat ik de determinatiecursus in Leiden volgde kwam daar de nood bij om een referentiecollectie van alle fotografische technieken op te bouwen.
Het gedeelte “losse foto’s” van mijn collectie is zo ontstaan. Ik concentreer mij voornamelijk op Belgische portretfotografie voor WOII en wat daar allemaal mee samenhangt.

Uit de combinatie genealogie-fotografie ontstond als vanzelf het verlangen en de nood om onbekende personen op familiefoto’s te identificeren. Dat gaat maar echt als de foto’s zich in een context bevinden, zoals een fotoalbum. Dat was de aanleiding voor mijn verzameling 19de-eeuwse fotoalbums.

Digitalisering

Al doende deed ik heel wat ervaring op in het digitaliseren van familiale erfgoedcollecties. Die collecties bevatten o.a. fotoafdrukken, daguerreotypieën, negatieven, dia’s, bidprentjes, documenten, boeken, schilderijen, voorwerpen, …

Ik beschik over de nodige apparatuur om alles efficiënt te digitaliseren: flatbedscanner geschikt voor dia- en negatiefscanning, hoge-snelheids-ADF-duplex-documentscanner, digitale camera en fotostudio. En een aantal software tools, deels zelf geschreven, om alles te verwerken.

Informatiebeheer

Informatie beheren, toegankelijk maken, zoeken en terugvinden, visualiseren en dat allemaal op een gebruiksvriendelijke en efficiënte manier. Dat heeft me al altijd enorm geïnteresseerd.

Het is de reden dat ik ondanks (maar ook dankzij) een bio-ingenieursopleiding jarenlang als informaticus werkte, een graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde behaalde, bij het Centrum voor User Experience Onderzoek werkte en de postacademische vorming Ontwerpen van mens-machine interactie volgde.

Als professioneel genealoog werk ik met heel veel informatie van verschillende projecten en klanten. Tussen projecten wisselen en snel de juiste draad van het onderzoek weer kunnen oppikken is daarbij essentieel.

Ik lees regelmatig boeken of artikels uit de informatiewetenschap en over Personal Information Management (PIM). Wat mij nuttig lijkt probeer ik in de praktijk uit.

Vrijwilligerswerk en verenigingen

De passie en de kennis van amateurgenealogen is niet te onderschatten. Deze kennis wordt verzameld bij Familiekunde Vlaanderen, waar ik lid ben van de raad van bestuur en de algemene vergadering.

Ik ben actief als vrijwilliger in werkgroepen en projecten van Familiekunde Vlaanderen en als webmaster van Familiekunde Vlaanderen Regio Antwerpen.

Mijn ICT kennis zet ik in voor de genealogie door databanken op te zetten om genealogisch interessante gegevens te ontsluiten, zie onder meer de databanken op Familiekunde Vlaanderen Regio Antwerpen, de bidprentjesdatabank en de volkstellingenkaart op deze website, en de databank Belgische vluchtelingen naar Nederland in 1914-1918.

Ik ben ook lid van de Association of Professional Genealogists en van het CBG – Centrum voor Familiegeschiedenis in Nederland.

Voorgaande scholing

Ik ben oorspronkelijk opgeleid als landbouwkundig ingenieur (tegenwoordig bio-ingenieur), die brede wetenschappelijke achtergrond helpt zowel bij genealogisch DNA-onderzoek als bij fotografische experimenten. Het analytische denken van de ingenieursopleiding is essentieel voor zowel grondig genealogisch als fotohistorisch onderzoek.

Door hun multidisciplinaire opleiding kunnen bio-ingenieurs functioneren als een Zwitsers zakmes: heel veelzijdig, maar tegelijk ook vrij diepgaand.
Het zijn probleemoplossers die erin slagen om de verschillende actoren en probleempunten samen te brengen. Connecting the dots, zoals dat heet.
Debrabander, Deloitte-consultant in ILYA nr. 55

Daarna kwam een beroepsopleiding informatica. Ik werkte jaren als programmeur en analist. Die grondige kennis van ICT is een groot voordeel bij alles wat digitaal is. Ik zie en begrijp heel goed wat erachter zit, wat de voordelen en beperkingen zijn. Ik kan eigen tools programmeren en websites maken.

Vervolgens haalde ik een graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde. Daar leerde ik bibliotheken en archieven kennen van binnenuit. Werken met informatie en documentatie, organizeren, classificeren, zoeken, databanken, …

In het kader van deze laatste opleiding zette ik met een collega de Open Access databank van eindwerken van Vlaamse archief- en bibliotheekopleidingen op. Ik was ook projectmedewerker/ontwikkelaar van het tweede deel van het succesvolle DoKS project: een Open Access databank van eindwerken van Vlaamse hogeschoolstudenten.

Naast een ruime ervaring als software ontwikkelaar was ik enkele jaren wetenschappelijke medewerker en onderzoeker aan de KULeuven bij het Centrum voor User experience Onderzoek rond usability, gebruiksvriendelijkheid en gebruikerservaring. Ik werkte mee aan een wetenschappelijke publicatie: Laporte, L., Eyckerman, P., Zaman, B. (2009). Designing a mobile task based UI for tourists. ACM http://doi.acm.org/10.1145/1613858.1613946.

Zie ook op LinkedIn.

Persoonlijkheid

Mijn sterkte is zeker de combinatie van mijn analytische en pragmatische ingenieursgeest met goede (online) zoekvaardigheid en informaticakennis. Ik kan snel veel informatie vinden, verwerken en analyseren en die toepassen op bestaande problemen.

Mijn Meyers-Briggs persoonlijkheidstype is INTP, wat mij bij uitstek geschikt maakt om bijvoorbeeld genealoog en fotodetective te zijn. Bekijk maar deze uitleg over INTP:

Rustig en gereserveerd. Houden van theoretisch en wetenschappelijk speurwerk. Verkiezen problemen op te lossen door logica en analyse. Zijn hoofdzakelijk geïnteresseerd in ideeën en houden niet zo van feestjes en praatjes. Hebben scherp afgelijnde interesses. Hebben behoefte aan een carrière waarbij een sterke interesse nuttig is.

Als professioneel genealoog