François Deron
De fotostudio van Deron was gevestigd in de Rue de la Madeleine 13, Brussel (zie ook Directory of Belgian Photographers). Ze werd achtereenvolgens uitgebaat door François zelf, zijn weduwe en zijn zoon:
- Deron Francois: 1857 – †1876
- Deron Francois veuve (Mathilde Van Caneghem): 1876 – 1880
- Evely Léon & Deron François fils: 1883 – 1887
- Deron Francois fils: 1885 – 1898
Deron was één van de eersten, wellicht de allereerste, om de carte-de-visite (CDV) te introduceren in België, getuige een advertentie eind 1857 (zie Directory), wanneer hij in de Rue de la Madeleine start.
In zijn necrologie in het Bulletin van de Association Belge de Photographie (1876-1877 nr. 5, jg. 3, vol 3, p. 150) staat zelfs dat hij en niet Disderi de CDV heeft uitgevonden.
Er staat ook in dat hij de eerste was die kooldrukken maakte in België.
Deze foto is een heel vroege kooldruk en wijst dus inderdaad in die richting. Omdat die zo vroeg is ga ik wat uitvoeriger in op de determinatie. [meer over kooldrukken en kooldrukfotografen]
Er is geen verval/verbleking van het beeld en de kleur laat kooldruk vermoeden. Je kan dan nog verwarren met een goede kwaliteit goudgetonede albuminedruk die heel goed bewaard is. Maar onder strijklicht zie je goed het reliëfverschil/glansverschil tussen de lichte en donkere delen, een typisch kooldrukkenmerk. En onder vergroting is duidelijk te zien dat het wel degelijk een kooldruk is aan de vele pigmentdeeltjes (roodachtige vlekjes).
De foto is te dateren tussen 1865 en 1870:
- De kaart is niet gekleurd (ze heeft gewoon de kleur van het karton).
- De kaart is dun: 0,44 mm. Onder 0,5 mm wijst op een datering voor 1870.
- De kaart heeft rechte hoeken (afgeronde hoeken verschijnen pas ca. 1870, rechte hoeken worden pas weer populair vanaf ca. 1900, maar dan zijn de kartonnetjes meer dan 1 mm dik)
- De opdruk op de voorzijde (grotendeels verborgen door de foto) is heel eenvoudig: naam van de fotograaf en de stad in eenvoudige getypte letters. Dat is typisch voor de jaren 1860, en consistent met andere foto’s van Deron in die periode.
- Het rechtse medaillon op de achterzijde vermeldt een expositie in 1865. Dat is dus een vroegste datum.
- De opdruk op de achterzijde staat centraal en is vrij eenvoudig, zonder extra tekst of versieringen buiten de medaillons, typisch voor de jaren 1860. Ook dat is consistent met andere foto’s van Deron in die periode.
- De pose is ten voeten uit, typisch voor de jaren 1860.
De foto toont een ernstige man, wat stijf rechtop zittend met een opengeslagen boek op de tafel. Het is een veelgebruikte pose voor die tijd. Hiermee toont hij dat hij een ernstig en belezen man is. Hij zal deze foto eerder aan kennissen en zakenrelaties gegeven hebben.
Op een internetveiling vond ik een albuminedruk van dezelfde foto, waarop duidelijk de verbleking en vergeling te zien is, karakteristiek voor albuminedruk. Die foto is niet in mijn bezit. Hij heeft zijn portret dus op twee manieren laten afdrukken.
Ik heb van dezelfde man wel een andere albuminedruk bij Deron, in een ontspannen pose met een hint van een glimlach. Deze is vrijwel zeker genomen in dezelfde fotosessie. Het meubilair is aangepast aan de andere stemming, het doek is iets anders gedrapeerd, maar hij draagt dezelfde kleren en vooral de haarkrul boven zijn linkeroor is identiek. Deze relaxte foto is waarschijnlijk eerder voor verspreiding binnen de familie.
Deze kaart is identiek aan de vorige, even groot maar een heel klein beetje dikker (0,47 mm). De verbleking en vergeling van de albuminedruk zijn duidelijk te zien.
Ik heb ook nog een albuminedruk van dezelfde man genomen bij Ghemar, ook jaren 1860:
