Victor Persoons (1886-1964), mijn overgrootvader, was in de Tweede Wereldoorlog actief in de klandestiene verzetsgroep “Samoyède”, opgezet vanuit Londen in 1942. De Samoyède-missie had als belangrijkste doel om op het moment van de bevrijding onmiddelijk de toenmalige media (radio, cinema en gedrukte pers) te activeren voor de nationale herleving, voor orde en rust en om het hele land op de hoogte te houden van wat er diende te gebeuren.
De meeste aandacht gaat gewoonlijk naar de afdeling “Radio”, en met reden: geen enkel bevrijd land slaagde erin om zo snel als België de nationale radio-uitzendingen te hervatten.
Mijn overgrootvader was echter actief in de afdeling “Drukkerij”, die onder leiding stond van Jean Wayers, directeur van de toenmalige vereniging van Belgische drukkers.
De afdeling drukkerij onderzocht o.a. de mogelijkheden om vanaf de bevrijding onmiddellijk drukwerk te kunnen uitgeven via drukkerijen overal in Vlaanderen, zij zorgde voor de beschikbaarheid van papier, inkt en drukmateriaal. Daarnaast bestudeerde zij ook het gedrag van de drukkers en de huizen die het meest voor de Duitse propaganda werkten.
Victor was Afgevaardigde voor Antwerpen en Limburg van de sector “Windsor-Charleroi” van Samoyède. Zijn achtergrond verklaart voor een groot deel waarom hij betrokken werd: meesterdrukker Victor had de Drukkerij “Dugardin & Persoons” opgericht in Antwerpen en was sinds 1920 secretaris van het “Syndikaat der Druknijverheid van Antwerpen”, waarvan hij in 1945, dus vlak na de oorlog, voorzitter zou worden.
Op 19 februari 1945 ontving Victor Persoons een brief van de Staatsveiligheid en de Special Force Mission van de Political Warfare Executive (PWE) (zie foto hiernaast) met dank en felicitaties van Luitenant-kolonel Hardy Amies, “head of the special force mission to Belgium”, en Kapitein Georges Aronstein, “Chef du service de la guerre politique”.
We vonden ook een microfiche in het frans met instructies voor de “secteur imprimerie”. Hierin staat dat de missie uitgaat van de “SHAEF (Supreme Head-quarters Allied Expeditionary Forces), section “Civil Affairs”, bureau Anglo-belge”. Ze bevat de specifieke opdracht en het soort informatie dat moet vergaard worden over de drukkerijen en hun stocks.
Bronnen:
– SOMA-CEGES.
– Blog van RUSRA-KUIAD “Mission Samoyède“.
– Emailcontact met RUSRA-KUIAD via Victor’s kleindochter Nicole.
– “De Belgische Radio omroep tijdens de tweede wereldoorlog“. 1988. Greta Boon.
– Het Samoyède-project. Journal on media culture, volume 2, januari 2000.
Beste
Welk was de activiteit van M.Mertens alias M.Martin bij service Samoyède ?
Met vriendelijke groeten