1. Home
  2. Recentste Artikels
  3. Fotografie

Tablet of smartphone als scanner – Apps voor genealogie 1

Fotografie, Tips

Heb je een tablet of smartphone? Dan heb je altijd een veelzijdige genealogische gereedschapskist op zak. In deel 1 van de serie “Apps voor genealogie” lees je hoe je je smartphone of tablet als scanner gebruikt.

Als genealoog wil je onderweg een goede scan kunnen maken van documenten en familiefoto’s. Over foto’s wil je meteen zo veel mogelijk informatie noteren.

Moderne smartphonecamera’s zijn zo goed dat je geen extra fototoestel of zelfs scanner nodig hebt. Voor “gebruiksscans” volstaat het zeker, tenzij je je familiearchief volgens archiefstandaarden wil digitaliseren.

Hoe beter de camera hoe meer detail je kan vastleggen en hoe beter je foto’s zijn bij weinig licht. Fotografeer bij voldoende daglicht voor de beste resultaten en zorg je dat de lens schoon is.

Je kan natuurlijk gewoon een foto maken, maar de gespecialiseerde apps vergemakkelijken het proces aanzienlijk. Ze zorgen o.a. voor:

  • perspectiefcorrectie/automatisch rechttrekken;
  • randdetectie/automatisch bijsnijden;
  • manueel bijsnijden en draaien;
  • nabewerking: helderheid, contrast, kleur;
  • integratie met clouddiensten zoals Dropbox, Google Drive, Evernote, …;
  • delen op sociale media.

1. Documenten scannen

Nuttige extra functionaliteit voor documenten:

  • omzetting naar een (meer-)pagina PDF;
  • tekstherkenning van gedrukte tekst (OCR);
  • toevoegen van informatie over het document (metadata).

Er zijn heel wat verschillende scannerapps, sommige voegen weinig toe of hebben heel beperkte functionaliteit in de gratis versie. Je probeert er best een paar uit om te zien welke het meest bevalt: google “beste scanner apps” of zoek in de App Store / Play Store.

OCR is handig om gedrukte tekst zonder veel moeite over te nemen uit een boek of artikel. Niet alle scannerapps hebben OCR en degene die het hebben zijn meestal niet gratis, CamScanner (iOS–Android) is een uitzondering (ten koste van een watermerk).

Op Android kan je de Google Drive app gebruiken voor scans met OCR (zie Lifehacker), de iOS versie heeft die mogelijkheid (nog?) niet.

Recent is ook Microsoft Office Lens beschikbaar gekomen voor iOS en Android, met gratis OCR en export naar de Office apps. Om nuttig te gebruiken heb je wel een (gratis) Microsoft account nodig.

Ook Adobe heeft een scanapp met OCR: Adobe Scan (iOS–Android). De OCR werkt alleen als je de scan naar Adobe’s Document Cloud upload.

Wil je gemakkelijk hele boeken, hoofdstukken of artikels scannen naar PDF, dan kan je investeren in duurdere apps zoals BookScanner Pro (iOS).

2. Foto’s scannen

Nuttige extra functionaliteit voor foto’s:

  • toevoegen van informatie over de foto (metadata)
  • albums aanmaken
  • integratie met stamboomgegevens

Deze apps richten zich specifiek op familiefoto’s:

  • Photomyne laat je albums per pagina fotograferen (of veel foto’s uitgespreid op een tafel) en knipt elke foto er afzonderlijk uit. Je kan per foto een beschrijving, datum, plaats en namen geven (zonder gezichtsherkenning).
    Handig om snel veel foto’s te verwerken, maar de kwaliteit is natuurlijk niet zo goed dan elke foto apart fotograferen.
  • Picscanner (iOS) doet iets gelijkaardigs, maar ik ben er niet in geslaagd om verschillende foto’s tegelijk te scannen.
  • Heirloom (iOS, Android) scant één foto tegelijk en biedt wat basis-nabewerking, je kan ook een beschrijving, plaats, datum en tags toevoegen. Stopgezet vanaf 1-8-2017.

Je kan foto’s op je toestel opslaan/exporteren, maar deze apps proberen je vooral te leiden naar betalende cloudopslag. Jammer genoeg wordt in geen enkele app de informatie die je toevoegt in het fotobestand bewaard, alles blijft in de app en/of in de cloud van de aanbieder. Dus als je de foto buiten de app bekijkt is alle informatie die je ingaf verdwenen. Een gemiste kans voor deze apps.

Ook de grote genealogische organisaties (Ancestry, Familiysearch, Myheritage, …), laten je familiefoto’s integreren met je stamboom. Je moet registreren en minstens ‘iets’ van je stamboom er op plaatsen.

  • Shoebox van Ancestry voegt naast randdetectie en perspectiefcorrectie ook gezichtsherkenning toe. Je kan namen linken aan gezichten en een beschrijving, plaats en datum toevoegen.
  • Familysearch – Memories probeert heel veel te doen, ook foto’s. Je kan foto’s alleen bijknippen en draaien. Er is gezichtsherkenning waaraan je namen kan linken en je kan een beschrijving toevoegen.
  • Andere organisaties, zoals MyHeritage, hebben ook apps waar je foto’s in kan brengen, maar die heb ik niet getest.
  • In de Geneanet app kan je wel foto’s toevoegen aan personen, maar er zijn geen speciale functies zoals bij de anderen.

Jammer genoeg wordt ook hier geen informatie in het fotobestand bewaard, alleen in de app en op de website. Daarmee zit je dus vast aan die aanbieder. Je kan nooit alles overzetten naar andere aanbieders of software zonder veel werk opnieuw te doen.

Goed om op korte termijn bijvoorbeeld naar een publicatie toe te werken, maar geen duurzame oplossing voor je onderzoek op de lange termijn, wat mij betreft.

Tip: Google Fotoscan is heel nuttig als je last hebt van reflecties. Een foto onder een andere hoek kan helpen, maar dan krijg je een scheve foto en heb je perspectiefcorrectie nodig. Fotoscan lost dat op: scans van foto’s zonder reflecties, automatische randdetectie, perspectiefcorrectie en slimme draaifunctie.

Met Facebook

Je kan ook de Facebook-app gebruiken, eventueel in combinatie met een scannerapp. Je kan er foto’s uploaden, bijsnijden, tekst toevoegen, kleurfilters gebruiken, een beschrijving geven, een plaats aanduiden en gezichten taggen.

Met de juiste privacyinstellingen kan je je foto’s nog redelijk privé houden ook, dat familie meteen kan meekijken is zelfs meegenomen.

Als facebookgebruiker zit alles dan op een plaats die je kent. De gegevens en gezichten worden wel niet in het fotobestand opgeslagen, dus als je ze ook ergens anders wil opslaan dan moet je het nog eens overdoen, maar dat geldt voor alle apps hierboven.

3. Foto’s duurzaam beschrijven

Bij oude familiefoto’s moet je natuurlijk namen, data en gebeurtenissen kunnen noteren. Met de bovenstaande apps kan dat niet op een duurzame manier, onlosmakelijk met de digitale foto verbonden. Wat kan je dan doen?

Op de foto

Het gemakkelijkste, maar ook het ‘primitiefste’: schrijf het op de foto. Neem een extra foto voor dit doel en schrijf met een app namen bij de gezichten. Typisch kan je dan getypte tekst, pijlen, kriebels en meer aan foto’s toevoegen.

Markeringen in iOS: Foto’s – Bewerken.

iOS

  • ingebouwd in de Foto’s app: bij het bewerken van een foto met “Markeringen” tekst aan een foto toevoegen. Je hebt er ook een “vergrootglas”, handig om op details in te zoomen.
  • annotatie apps zoals Annotable of screenshot editors zoals Screenshot Editor.

Android

  • screenshot apps zoals Screenshot Snap Free of Nimbus Clipper, waarmee je ook foto’s kan annoteren.
  • apps om tekst in allerlei lettertypes, kleuren en vormen toe te voegen, zoals Phonto. De nadruk ligt op veel lettertypes. Ook voor iOS zijn er dergelijke apps.

Metadata toevoegen

Het is nog beter om de gegevens onzichtbaar in het fotobestand zelf op te slaan. Dan gaat de informatie in principe nooit verloren, ook niet bij kopiëren of downloaden van de foto.

Dat kan met metadata, een duur woord voor gegevens over de foto. Op een mobiel toestel gebruik je dan een metadata editor zoals:

Het aanpassen is beperkt en alleen in de betalende versie. Maar zo kan je aan een foto wel een plaats, een beschrijving, een naam of een verhaal toevoegen die in het bestand bewaard worden.

Op je computer kan het bestandsbeheer of software voor fotomanagement die metadata lezen en dat opent veel mogelijkheden. Je kan foto’s op een kaart tonen; automatisch groeperen volgens plaats, afgebeelde persoon of trefwoord; doorzoeken van je collectie op elk woord in de beschrijving. Zelfs met de Windows Verkenner kan je al heel veel doen met die metadata om je foto’s te organiseren.

Gezichtsherkenning

Met gezichtsherkenning wordt het nog gemakkelijker om mensen op een foto een naam te geven. De plaats van gezichten in de foto en de bijbehorende namen zijn namelijk ook metadata.

Op een mobiel toestel is het helaas moeilijk om een gezicht met een naam in een fotobestand te bewaren. Ik beschreef al de apps met gezichtsherkenning die hun metadata niet in het bestand opslaan.

In de standaard Foto’s app vanaf iOS 10 wordt de plaats van gedetecteerde gezichten op de foto wel bewaard in het bestand – joepie! -, maar zonder de naam erbij (alleen een identificatienummer). De naam wordt dus enkel op je toestel bewaard, je kan hem niet overzetten naar je computer.

Over gezichtsherkenning schrijf ik nog wel eens een apart artikel, dat is te complex om hier op in te gaan.

Samengevat

Documenten scannen gaat over het algemeen goed, foto’s ook, maar hèt pijnpunt is de opslag van metadata.

Afhankelijk van je noden kan je momenteel kiezen voor een all-in oplossing voor de kortere termijn (je zit vast aan de aanbieder, geen makkelijke uitweg of hergebruik) of voor een duurzamer doe-het-zelf oplossing met meer vrijheid voor de langere termijn.

Voor de doe-het-zelf oplossing gebruik je een app om vlot een goede scan te maken, een app om de metadata erin te zetten (eventueel op je computer), en dan gebruik je de foto of document in je favoriete stamboomprogramma.

Hopelijk komt er dan in de toekomst genealogische software die de metadata uit de scans kan inlezen en (semi-)automatisch aan personen in je stamboom kan koppelen.

Heb je andere favoriete apps of oplossingen die met scannen te maken hebben? Een andere mening? Laat het weten in een commentaar op dit artikel.

De foto’s uit mijn collectie zijn in principe niet te koop, maar een ernstig bod kan ik altijd in overweging nemen.

Eén gedachte over “ Tablet of smartphone als scanner – Apps voor genealogie 1 ”

  1. Pingback: Bidprentjes digitaliseren met het oog op automatische verwerking - Spoorzoeker

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.