Joannes Jacobus Leopold Gevers (°Aarschot 14-11-1853 †Begijnendijk 30-9-1915) startte zijn loopbaan als postbode in Antwerpen samen met zijn broer Henri. In Antwerpen leerde hij waarschijnlijk het vak als hulp van een fotograaf. Terug in Aarschot kreeg hij met wat moeite de toestemming om naast postbode ook fotograaf te zijn.
Gevers trouwde in 1883 met Maria Huberta Olieslaegers, ze kregen 9 kinderen.
Hij was fotograaf vanaf eind jaren 1880 tot aan zijn dood in 1915, waarna zijn kinderen Theodore en Leonie de fotozaak verderzetten, de naam op de foto’s bleef ‘Leopold Gevers’. De zaak draaide niet meer zo goed en werd stopgezet in de loop van de jaren ’20, Theodore werd bankbediende.
Gevers’ studio was gevestigd in de Neerstraat 32, die vanaf 1908 hernoemd werd naar Theo De Beckerstraat. Dat geeft ons meteen 2 duidelijk onderscheiden dateringsperiodes.
Ik doe hieronder een poging tot verdere datering binnen deze 2 periodes, aan de hand van de opdruk op de cartes-de-visite en kabinetkaarten.
Als je foto’s van Gevers bezit en je wil meehelpen aan deze dateringsgids, zou het mij plezier doen als je een scan opstuurt van voor en achterzijde.
Eerste periode – Neerstraat – ca 1888 tot 1908
Op sommige kaarten verfranst tot Rue Basse.
Eind jaren 1880 tot ±1900
Deze 2 types opdruk zijn waarschijnlijk de oudste, eind jaren 1880 – begin jaren 1890. De eerste zal de oudste zijn vanwege stijlkenmerken die in de jaren 1880 populair waren, zoals het wapenschild tussen naam en adres.
De stijl met het rozerode vignetlijntje van de tweede was zeker in gebruik in ±1899. Het is een soort revival van de oude jaren 1870 stijl die je wel meer ziet rond deze periode.
Vanaf ±1900 tot ±1905
Bovenstaande types opdruk dateren van na 1900. De onderste voorbeelden zijn van kabinetkaarten, ze zijn groter dan de carte-de-visite waardoor er meer plaats was om er het Belgische wapenschild bij te zetten. Bemerk het verschil tussen de schilden, bij het eerste schild wijzen de lintjes naar boven, in het tweede naar beneden (zoals op de groene foto hieronder, dus mogelijk is dat type schild van latere datum dan het eerste type). De typografie toont meer krullen en versieringen.
Dit is de bijbehorende achterzijde, atypisch voor deze periode, want overvol bedrukt:
Dezelfde typografie vinden we ook op een ander type opzetkarton (klik om te vergroten):
Deze foto is Leopold Gevers zelf, met 2 medailles. Van zijn doodsprentje weten we dat hij 3 medailles kreeg: de medailles 1ste en 2de klas (vermoedelijk de Burgerlijke Medailles voor Trouwe Dienst in de Administratie van 25 jaar) en de herinneringsmedaille voor de regeerperiode van Leopold II. Die laatste werd ingesteld op 21 juli 1905 en draagt hij links op deze foto. Er zijn zelfportretten van Gevers gekend met 1, 2 en 3 medailles. De burgerlijke medailles lijken op de foto’s niet de kruisen 1ste en 2de klas te zijn, maar wel de bronzen, zilveren of gouden medailles. Het aantal medailles op Gevers’ borst kunnen we gebruiken om de foto’s en de opdruk beter te dateren.
Vermoedelijk is deze foto genomen ter gelegenheid van de uitreiking van de medaille, zeer waarschijnlijk in 1905, en ten laatste in 1908.
We kunnen dit type kaart dateren van minstens 1905, en wellicht al enkele jaren vroeger, tot 1908.
±1905-1908
Dit type opdruk vertoont een duidelijke verandering in typografie. Ze dateert waarschijnlijk van de periode ±1905-1908.
De opdruk op de achterzijde is ook al wat luchtiger geworden:
Tweede periode – De Beckerstraat – 1908 tot ca. 1920
Bovenstaande is vrijwel zeker het eerste type opdruk na de straatnaamwijziging. Bemerk dezelfde typografie als in het vorige ontwerp.
Dit zijn de jongste types opdruk, voorlopig niet nauwkeuriger te dateren dan pakweg 1910-1915, als we aannemen dat er na de eerste wereldoorlog geen cartes-de-visite meer gemaakt werden. Anders moeten we de periode verlengen tot ca. 1925.
Het bovenste type van de twee werd zeker al gebruikt in 1911: het is te zien op de huwelijksfoto van Gevers’ zoon Theodore in 1911.
Het onderste type is de laatste typografie van Gevers, we vinden ze ook terug op een ander type opzetkarton uit 1923:
Van deze periode heb ik op een veilingwebsite ook een verstuurde fotopostkaart gevonden, geschreven in 1914:
Tegen de linkerrand staat vermeld: Leopold Gevers, Photographe, Aerschot.
Hebt u nog foto’s van Gevers?
Stuur mij zeker een scan van voor- en achterzijde als u mee wil helpen aan de datering van Gevers’ foto’s.
Het is extra interessant als u een idee hebt van de opnamedatum. Hetzij omdat die er op staat, hetzij omdat die geschat kan worden omdat de persoon geïdentificeerd is. Bij een geïdentificeerd kind bijvoorbeeld, of omdat de datum van de afgebeelde gebeurtenis (huwelijk, communie, …) gekend is of geschat kan worden.
Ook foto’s met andere opdruk, van betere kwaliteit, of foto’s die geen carte-de-visite zijn kunnen helpen.
Schrijf gerust uw aanvullingen of opmerkingen in de daarvoor voorziene ruimte onder dit artikel.
Bronnen
- “Leopold Gevers (1853-1915) De eerste Aarschotse fotograaf” in “Het Oude Land van Aarschot”. Aarschot, 2008. Hertogelijke Aarschotse Kring voor heemkunde. jaargang XLIII, nr.4.
- “Fotografie in Aarschot : De eerste Aarschotse fotograaf Leopold Gevers (1853-1915) en zijn opvolgers”. Aarschot, 2009. Brochure ter gelegenheid van de tentoonstelling in het Stedelijk Museum Aarschot.
- Leopold Gevers in het Aarschots Virtueel Museum
Met dank aan mevr. Nicole Gevers, zijn achterkleindochter.
Geïnteresseerd in datering en analyse van oude familiefoto’s? Kijk dan eens naar mijn e-boek Inleiding tot dateren en identificeren van oude familiefoto’s (tot 1920).